Pas deelde ik mijn ergernis over een stuk in de NRC op Linkedin. Er werd gesproken over topmannen, en het gebrek eraan. De topmannen waren schaars. De vrouwen werden niet genoemd. Het leek wel of er sinds 1990, toen ik ging werken, niets veranderd is. Ik vond het toen ontmoedigend dat er vooral mannen werden gezocht, en nu toch ook weer pijnlijk.
Ze oogt zo frêle
Mijn eerste baan was als onderzoeker in een provinciestad in het oosten van het land. Het was bij een instituut dat zelfs voor die omgeving als conservatief te boek stond. Van de pakweg tweehonderd medewerkers (vooral oudere mannen) waren er twee vrouwelijke onderzoekers. Zes vrouwelijke analisten, en een receptioniste. O ja een oudere dame die de koffie rondbracht. Ik was vijfentwintig en kwam uit Amsterdam.
Ik wilde laten zien dat ik het kon, als vrouw. Ze vroegen zich af of ik niet te frêle was, waarom ik me niet vastbeet als een jonge hond, net als zij toen ze jong waren. Verwachtten dat ik als vrouw het lab wel opruimde. Stagiaires begeleiden was ook echt iets voor mij (dat laatste vond ik inderdaad wel heel leuk). Ik werd door iemand bedreigd, maar dat riep ik toch ook over mezelf af vonden enkelen. Ik voelde me daar vooral bang en onzeker, want ik had het idee dat ik niet begrepen, niet gezien, niet gesteund, niet gewaardeerd werd. Er niet bij hoorde en niets kon.
Anders zijn
Ik was in de minderheid, en ik was te anders. Zij verlangden dat ik deed en was als zij. Ik wenste dat zij waren en deden als ik.
Volgens mij heeft iedereen dit verlangen. Ik noem het het “wees als ik” syndroom. Het is het onbewuste verlangen naar herkenning én bevestiging van jezelf in de ander, zodat je kunt ontspannen en waardering krijgt. Vertrouwen groeit dan vanzelf.
In teams kiest met vaak hetzelfde type mens, omdat dit verlangen onbewust actief is. Zo komt het ook dat diversiteit in bedrijven langzaam of nauwelijks toeneemt. (Tenzij je actief mentors instelt en verschillen waardeert). En als je te anders bent dan de rest is het moeilijk vol te houden in zo’n team.
Ken uzelf
Ik hield het ook niet vol uiteindelijk en ben daarna nooit meer actief geweest als onderzoeker. Ik vond mijn draai in de loop der jaren, eerst in de IT en nu in de coaching. Dertig jaar verder weet ik beter wie ik ben en wat ik kan. Daarom raakt het anders zijn mij minder, en kan ik het beter hebben wanneer anderen anders zijn dan ik. Alleen ik ben nog wel steeds een vrouw.
De pijn van niet gezien zijn
Daarom deed het toch weer even pijn. Ik wil mijzelf ook kunnen herkennen als waardig en bijdragend mens, ik wil dat mijn schittering gezien wordt, ook al ben ik een vrouw.
En ondanks dat ik weet dat er inmiddels echt meer vrouwen werken in omgevingen waar dat vroeger niet was, de onderstroom is er nog. Het gaat nog steeds over mannelijk en vrouwelijk leiderschap als tegenstelling.
De wereld is toch eigenlijk alleen voor mannen, die zich vastbijten en zelfverzekerd zijn, en ambitieus. Dat vind ik oprecht jammer voor mij én voor alle andere mensen die zich niet in dit klassieke profiel herkennen maar andere capaciteiten hebben. En ook jammer, omdat ik denk dat het onnodig tekorten schept.
Mijn ideale vacature
Ik stel me voor hoe een vacature eruit ziet waar ik me gezien voel. Bijvoorbeeld:
“Wij zoeken rustige, bescheiden, gedegen, geduldige, vriendelijke, inventieve en behulpzame collega’s die doet wat afgesproken is. Die niet per se in de spotlights willen, maar wel gestaag door werken. Die al jaren ervaring hebben, maar nog wel enthousiast zijn. Die aardig zijn en ter zake kundig, die van diepgang houden. Die een schaar terugbrengen als ze die geleend hebben, of zelf de koffiebekers opruimen in de vergaderzaal. Een collega die het groepsbelang voor het eigen belang kan zetten, zonder zichzelf tekort te doen. Wij zien koekjes meenemen niet als de taak van vrouwen, maar als een leuk gebaar. En wij hebben andere collega’s die ook aan dit profiel voldoen”. Hahaha ik zou meteen schrijven.
Voor als je je nog niet herkent in de huidige vacatures
Ik denk dat het even zal duren voordat dit werkelijkheid wordt. Hoewel ik ook veranderingen zie. In de tussentijd, voor iedereen die zich nog niet direct herkent in de beschrijvingen in vacatures, is dit mijn advies:
Vergroot je zelfkennis en daarmee je zelfvertrouwen. Zodat je weet van je eigen schittering. Je bent dan minder afhankelijk van je “wees als ik” behoefte. Zo creëer je mogelijkheden voor jezelf én voor diversiteit. Je voelt je op steeds meer plekken thuis. En vanzelf voelen anderen zich dan ook thuis bij jou. Die aardige collega.
En ja, het blijft dus ook altijd een beetje pijn doen als je niet wordt gezien.
Wil jij ook leren hoe je jezelf en een aardige collega kan zijn? Een rustig, persoonlijk en vrijblijvend gesprek is altijd mogelijk. Zie wandelcoachbedrijf.nl
